KHAMASAMANA SUTRA

Hindi

खमासमण सूत्र	गाथार्थ - खमासमण सूत्र
इच्छामि खमा-समणो! वंदिउं, जावणिज्जाए निसीहिआंए, मत्थएण वंदामि ......१	हे क्षमावान साधु महाराज! आपको मैं शक्ति के अनुसार पापमय प्रवृत्तियोें को त्याग कर वंदन करना चाहता हूं. मैं मस्तक (आदि पांच अंगो) से वंदन करता हुं......१

English

Sutra	Meaning
icchämi khamä-samano ! vandium, jävanijjäe nisihiäe, matthaena vandämi. .1.	This Sutra is also known as Panchäng Pranipät Sutra. Different sects recite different sutras when one bows to the Tirthankar image or an Ascetic. This Sutra is recited while offering obeisance to Tirthankar image at the temple or to the monks and nuns in a specific posture wherein the five body parts, namely two hands, two knees and the forehead, touch the floor together. Hence it is known as Panchäng Pranipät Sutra. This sutra is recited three times in front of a Tirthankar image at the temple or two times in front of an ascetic at an Upäshray (temporary living place for monks) Utility: By this sootra salutation are made to the Deva and Guru. Deva means Jineshwara Bhagwana and Guru means Jaina monks who never keep any money any woman with them . Three Khamasamanas are offered to the Deva and two Khamasamanas are offered to the Guru Maharaja. Obeisance is done by bowing the five limbs viz. two hands, two feet and the head.

Gujrati

સૂત્ર	અર્થ
ઇચ્છામિ ખમાસમણો, વંદિઉં જાવણીજ્જાએ, નિસિહિઆએ મર્ત્યએણ વંદામિ.	આ સૂત્રને પંચાંગ પ્રણિપત સૂત્ર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. જ્યારે કોઈ તીર્થંકર ભગવાન અથવા સાધુ ભગવંત નમન કરે છે ત્યારે વિવિધ સંપ્રદાયો જુદા જુદા સૂત્રોનો પાઠ કરે છે આ સૂત્રને દેરાસર મા તીર્થંકરની ભગવાન અથવા સાધુઓ અને સાધ્વીઓને વિશિષ્ટ મુદ્રામાં વંદન કરતી વખતે આ સૂત્રનું પઠન કરવામાં આવે છે જેમાં શરીરના પાંચ અંગો, જેમ કે બે હાથ, બે ઘૂંટણ અને કપાળ, એકસાથે ફ્લોરને સ્પર્શ કરે છે. તેથી તે પંચાંગ પ્રણિપાત સૂત્ર તરીકે ઓળખાય છે. આ સૂત્રને દેરાસર મા તીર્થંકરની ભગવાન સામે ત્રણ વખત અથવા ઉપાશ્રય માં સાધુઓ સામે બે વાર પાઠ કરવામાં આવે છે ઉપયોગિતા: આ સૂત્ર દ્વારા દેવ અને ગુરુને નમસ્કાર કરવામાં આવે છે. દેવ એટલે જિનેશ્વર ભગવાન અને ગુરુ એટલે જૈન સાધુઓ જેઓ ક્યારેય કોઈ સ્ત્રીને પોતાની પાસે રાખતા નથી. ત્રણ ખમસામાન દેવને અર્પણ કરવામાં આવે છે અને ગુરુ મહારાજાને બે ખમસામાન અર્પણ કરવામાં આવે છે. પાંચ અંગોને નમાવીને પ્રણામ કરવામાં આવે છે. બે હાથ, બે પગ અને માથું.

જ્ઞાન ના પાંચ ખમાસણા

મતિ જ્ઞાન
સમકિત શ્રધ્ધાવંતને ઉપન્યો જ્ઞાન પ્રકાશ પ્રણમું પકજ તેહના ભાવ ધરી ઉલ્લાસ ૐ હ્રીં શ્રી મતિજ્ઞાનાય નમો નમઃ ઇચ્છામિ ખમાસમણો, વંદિઉં જાવણીજ્જાએ નિસિહિઆએ મર્ત્યએણ વંદામિ.

मति ज्ञान
समकित श्रध्धावंतने उपन्यो ज्ञान प्रकाश प्रणमुं पदकज तेहना भाव धरी उल्लास ॐ ह्रीं श्री मतिज्ञानाय नमो नमः ईच्छामि खमासमणो, वंदिउं जावणीज्जाए निसिहिआए मत्थएण वंदामि.

શ્રુત જ્ઞાન
પવયણ શ્રુત સિદ્ધાંત તે આગમ સમય વખાણ પૂજો બહુવિધ રાગથી, ચરણ કમલ ચિત આણ ૐ હીં શ્રી શ્રુતજ્ઞાનાય નમો નમઃ ઇચ્છામિ ખમાસમણો, વંદિઉં જાવણીજ્જાએ નિસિહિઆએ મર્ત્યએણ વંદામિ.

श्रुत ज्ञान
पवयण श्रुत सिद्धांत ते आगम समय वखाण पूजो बहुविध रागथी, चरण कमल चित आण ॐ ह्रीं श्री श्रुतज्ञानाय नमो नमः ईच्छामि खमासमणो, वंदिउं जावणीज्जाए निसिहिआए मत्थएण वंदामि.

અવધિ જ્ઞાન
ઉપન્યો અવધિજ્ઞાન નો, ગુણ જેને અવિકાર વંદના તેહને મારી, શ્વાસે માંહે સો વાર ૐ હીં શ્રી અવધિજ્ઞાનાય નમો નમઃ ઈચ્છામિ ખમાસમણો, વંદિઉં જાવણીજ્જાએ નિસિહિઆએ મત્થએણ વંદામિ.

अवधि ज्ञान
उपन्यो अवधिज्ञान नो, गुण जेहने अविकार वंदना तेहने मारी, श्वासे मांहे सो वार ॐ ह्रीं श्री अवधिज्ञानाय नमो नमः ईच्छामि खमासमणो, वंदिउं जावणीज्जाए निसिहिआए मत्थएण वंदामि.

મનઃપર્યવ જ્ઞાન
એ ગુણ જેને ઉપન્યો, સર્વવિરતિ ગુણઠાણ પ્રણમું હિતથી તેહના, ચરણ કરણ ચિત્ત આણ ૐ હીં શ્રી મનઃ પર્યવજ્ઞાનાય નમો નમઃ ઈચ્છામિ ખમાસમણો, વંદિઉં જાવણીજ્જાએ નિસિહિઆએ મત્થએણ વંદામિ.

मनः पर्यव ज्ञान
ए गुण जेहने उपन्यो, सर्वविरति गुणठाण प्रणमुं हितथी तेहना, चरण करण चित्त आण ॐ ह्रीं श्री मनः पर्यवज्ञानाय नमो नमः ईच्छामि खमासमणो, वंदिउं जावणीज्जाए निसिहिआए मत्थएण वंदामि.

કેવળ જ્ઞાન
કેવલ હંસણ નાણનો, ચિદાનંદ ધનતેજ જ્ઞાનપંચમી દિન પૂયેિ, વિજયલક્ષ્મી શુભ હેજ ૐ હીં શ્રી કેવલજ્ઞાનાય નમો નમઃ ઇચ્છામિ ખમાસમણો, વંદિઉં જાવણીજ્જાએ નિસિહિઆએ મત્થએણ વંદામિ.

केवल ज्ञान
केवल दंसण नाणनो, चिदानंद धनतेज ज्ञानपंचमी दिन पूजिये, विजयलक्ष्मी शुभ हेज ॐ ह्रीं श्री केवलज्ञानाय नमो नमः ईच्छामि खमासमणो, वंदिउं जावणीज्जाए निसिहिआए मत्थएण वंदामि.

Audio

Videos

Playlist

2 Videos

Khamasaman Sutra by Aashita Jain

1:39

KHAMASMAN SUTRA - EASY WAY TO LEARN PRATIKRAMAN

0:21

Images

खमासमण सूत्र

इच्छामि खमा-समणो! वंदिउं, जावणिज्जाए
निसीहिआंए, मत्थएण वंदामि ......१

गाथार्थ - खमासमण सूत्र

हे क्षमावान साधु महाराज! आपको मैं शक्ति के अनुसार पापमय प्रवृत्तियोें को त्याग कर
वंदन करना चाहता हूं. मैं मस्तक (आदि पांच अंगो) से वंदन करता हुं......१

ज्ञान के पांच खमासमण

मति ज्ञान:- समकित श्रध्धावंतने उपन्यो ज्ञान प्रकाश प्रणमुं पदकज तेहना भाव धरी उल्लास
“ॐ ह्रीं श्री मतिज्ञानाय नमो नमः”
ईच्छामि खमासमणो, वंदिउं जावणीज्जाए निसिहिआए मत्थएण वंदामि |
श्रुत ज्ञान :- पवयण श्रुत सिद्धांत ते आगम समय वखाण पूजो बहुविध रागथी, चरण कमल चित आण
“ૐ ૐ श्री श्रुतनयनाय नमो नम:”
ईच्छामि खमासमणो, वंदिउं जावणीज्जाए निसिहिआए मत्थएण वंदामि |
अवधि ज्ञान :- उपन्यो अवधिज्ञान नो, गुण जेहने अविकार वंदना तेहने मारी, श्वासे मांहे सो वार।
“ॐ ह्रीं श्री अवधिज्ञानाय नमो नमः”
ईच्छामि खमासमणो, वंदिउं जावणीज्जाए निसिहिआए मत्थएण वंदामि।
मनः पर्यव ज्ञान :- ए गुण जेहने उपन्यो, सर्वविरति गुणठाण प्रणमुं हितथी तेहना, चरण करण चित्त आण
“ॐ ह्रीं श्री मनः पर्यवज्ञानाय नमो नमः”
ईच्छामि खमासमणो, वंदिउं जावणीज्जाए निसिहिआए मत्थएण वंदामि |
केवल ज्ञान :- केवल दंसण नाणनो, चिदानंद धनतेज ज्ञानपंचमी दिन पूजिये, विजयलक्ष्मी शुभ हेज
“ॐ ह्रीं श्री केवलज्ञानाय नमो नमः”
ईच्छामि खमासमणो, वंदिउं जावणीज्जाए निसिहिआए मत्थएण वंदामि |

ખમાસણા સૂત્ર

ઇચ્છામિ ખમાસમણો, વંદિઉં જાવણીજ્જાએ
નિસિહિઆએ મર્ત્યએણ વંદામિ.

ગથાર્થ - ખમાસણા સૂત્ર

હે ક્ષમાશીલ ઋષિ મહારાજ ! હું તમને તમારી શક્તિ પ્રમાણે તમારી પાપી વૃત્તિઓ છોડી દઈશ.
મારે પૂજા કરવી છે. હું મારા માથા (અને શરીરના અન્ય પાંચ અંગો) વડે પૂજા કરું છું...1

જ્ઞાન ના પાંચ ખમાસણા

મતિ જ્ઞાન :- સમકિત શ્રધ્ધાવંતને ઉપન્યો જ્ઞાન પ્રકાશ પ્રણમું પકજ તેહના ભાવ ધરી ઉલ્લાસ
“ૐ હ્રીં શ્રી મતિજ્ઞાનાય નમો નમઃ”
ઇચ્છામિ ખમાસમણો, વંદિઉં જાવણીજ્જાએ નિસિહિઆએ મર્ત્યએણ વંદામિ.
શ્રુત જ્ઞાન :- પવયણ શ્રુત સિદ્ધાંત તે આગમ સમય વખાણ પૂજો બહુવિધ રાગથી, ચરણ કમલ ચિત આણ
“ૐ હીં શ્રી શ્રુતજ્ઞાનાય નમો નમઃ”
ઇચ્છામિ ખમાસમણો, વંદિઉં જાવણીજ્જાએ નિસિહિઆએ મર્ત્યએણ વંદામિ.
અવધિ જ્ઞાન :- ઉપન્યો અવધિજ્ઞાન નો, ગુણ જેને અવિકાર વંદના તેહને મારી, શ્વાસે માંહે સો વાર
“ૐ હીં શ્રી અવધિજ્ઞાનાય નમો નમઃ”
ઈચ્છામિ ખમાસમણો, વંદિઉં જાવણીજ્જાએ નિસિહિઆએ મત્થએણ વંદામિ.
ન:પર્યવ જ્ઞાન :- એ ગુણ જેને ઉપન્યો, સર્વવિરતિ ગુણઠાણ પ્રણમું હિતથી તેહના, ચરણ કરણ ચિત્ત આણ
“ૐ હીં શ્રી મનઃ પર્યવજ્ઞાનાય નમો નમઃ”
ઈચ્છામિ ખમાસમણો, વંદિઉં જાવણીજ્જાએ નિસિહિઆએ મત્થએણ વંદામિ.
કેવળ જ્ઞાન :- કેવલ હંસણ નાણનો, ચિદાનંદ ધનતેજ જ્ઞાનપંચમી દિન પૂયેિ, વિજયલક્ષ્મી શુભ હેજ
“ૐ હીં શ્રી કેવલજ્ઞાનાય નમો નમઃ”
ઇચ્છામિ ખમાસમણો, વંદિઉં જાવણીજ્જાએ નિસિહિઆએ મત્થએણ વંદામિ.

icchämi khamä-samano ! vandium,
jävanijjäe nisihiäe, matthaena vandämi.1.

MEANING - KHAMASAMANA SUTRA

This Sutra is also known as Panchäng Pranipät Sutra.
Different sects recite different sutras when one bows to the Tirthankar image or an Ascetic.
This Sutra is recited while offering obeisance to Tirthankar image at the temple
or to the monks and nuns in a specific posture wherein the five body parts, namely two hands,
two knees and the forehead, touch the floor together. Hence it is known as Panchäng Pranipät Sutra.
This sutra is recited three times in front of a Tirthankar image at the temple
or two times in front of an ascetic at an Upäshray (temporary living place for monks)

Utility :- By this sootra salutation are made to the Deva and Guru. Deva means Jineshwara Bhagwana and Guru means Jaina monks who never keep any money any woman with them . Three Khamasamanas are offered to the Deva and two Khamasamanas are offered to the Guru Maharaja. Obeisance is done by bowing the five limbs viz. two hands, two feet and the head.

Video